De gevaren van vapen
Wat is er aan de hand?
Recent onderzoek laat een zorgwekkende trend zien: het aantal kinderen en jongeren dat door vapen in het ziekenhuis belandt, neemt toe. Klaplongen, longbloedingen en zelfs intensieve zorgbehandelingen zijn geen uitzonderingen meer.
Zo werden in Nederland al veertien kinderen opgenomen met ernstige gezondheidsklachten door vapen. Een 15-jarige belandde zelfs op de intensive care met een ernstige longbloeding, en een andere tiener kreeg een klaplong door het gebruik van een vape.
Wat deze cijfers nog schokkender maakt, is dat vapen niet alleen schadelijker blijkt dan roken, maar dat er ook steeds vaker illegale vapes in omloop zijn met onbekende, potentieel dodelijke stoffen.
Hoe is het mogelijk dat iets wat ooit werd gepromoot als een minder schadelijk alternatief voor roken, zoveel leed veroorzaakt? Tijd om in de feiten te duiken.
De gevaren van vapen
De aantrekkingskracht van vapen ligt vaak in het hippe imago, de kleurrijke smaken en de perceptie dat het minder schadelijk zou zijn dan roken. Maar wat gebeurt er werkelijk in je lichaam als je een vape gebruikt?
Uit onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) blijkt dat e-sigaretten schadelijke stoffen bevatten zoals nicotine, propyleenglycol, glycerol en aldehyden. Inhalatie van deze stoffen kan leiden tot irritatie en schade aan de luchtwegen, een verhoogde hartslag en zelfs een grotere kans op kanker.
Klaplong en longschade
Vapes kunnen een klaplong veroorzaken doordat chemische stoffen de longweefsels aantasten. Dit kan levenslange schade achterlaten en in ernstige gevallen zelfs dodelijk zijn.
Illegale ingrediënten
Legale vapes bevatten al schadelijke stoffen zoals nicotine, propyleenglycol en glycerine. Maar illegale vapes kunnen nog gevaarlijker zijn en bevatten soms stoffen zoals:
- Aceton en methanol – giftige oplosmiddelen
- Zware metalen (lood, cadmium, nikkel) – die bij inademing organen beschadigen
- Synthetische drugs en onbekende chemicaliën – niet getest of goedgekeurd voor consumptie
Populair onder jongeren
Met smaken als “aardbei” en “mango” richten fabrikanten zich op jongeren. Hierdoor is er een zorgwekkende stijging van het aantal jonge gebruikers. Nicotine is een zeer verslavende stof en kan het zich nog ontwikkelende brein van tieners negatief beïnvloeden.
Vapen gevaarlijker dan roken?
De gedachte dat vapen minder schadelijk zou zijn dan roken wordt steeds vaker ontkracht. Hoewel sigarettenrook teer bevat, bevatten vapes ultrafijne deeltjes zoals zware metalen en chemische stoffen die de longen acuut kunnen beschadigen.
Waarom is vapen zo gevaarlijk?
Hoewel roken ernstige schade aanricht en veel dodelijke ziekten veroorzaakt, ontwikkelt deze schade zich vaak over tientallen jaren. Bij vapen kunnen de gevolgen veel sneller optreden: ernstige longklachten zoals klaplongen en longbloedingen zijn bij sommige jongeren al na enkele maanden gebruik gemeld.
Dit komt doordat vapedampen stoffen bevatten zoals:
- Ultrafijne deeltjes – dringen diep in de longen door
- Vitamine E-acetaat – kan ernstige longaandoeningen veroorzaken
- Acroleïne – giftig voor de luchtwegen
Conclusie
Hoewel vapen wordt gepresenteerd als een minder schadelijk alternatief voor roken, toont onderzoek aan dat de gezondheidsrisico’s aanzienlijk zijn. Het toenemende aantal jongeren met ernstige longklachten, het risico op verslaving en de verspreiding van illegale, potentieel dodelijke vapes maken het noodzakelijk om vapen serieus te nemen als gezondheidsrisico.
Wil je stoppen met vapen of meer weten over de gevolgen? Kijk op Thuisarts.nl of informeer bij je huisarts voor advies.
Bronnen
1. RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)
– Gezondheidsrisico’s van e-sigaretten:
[https://www.rivm.nl/publicaties/gezondheidsrisicos-van-gebruik-van-e-sigaretten](https://www.rivm.nl/publicaties/gezondheidsrisicos-van-gebruik-van-e-sigaretten)
– Schadelijke stoffen in e-sigaretten:
[https://www.rivm.nl/tabak/producten/wat-is-een-e-sigaret](https://www.rivm.nl/tabak/producten/wat-is-een-e-sigaret)
2. Trimbos-instituut
– Elektronische sigaretten en vapes – gezondheidsrisico’s:
[https://www.trimbos.nl/wp-content/uploads/2023/10/AF2113-Elektronische-sigaretten-vapes.pdf](https://www.trimbos.nl/wp-content/uploads/2023/10/AF2113-Elektronische-sigaretten-vapes.pdf)
3. Thuisarts.nl
– Stoppen met roken en vapen:
[https://www.thuisarts.nl/stoppen-met-roken-of-vapen](https://www.thuisarts.nl/stoppen-met-roken-of-vapen)
4. RTL Nieuws
– Jongeren in ziekenhuis na vapen (klaplongen, longbloedingen):
[https://www.rtl.nl/nieuws/artikel/5482768/klaplong-longbloeding-en-opname-intensive-care-nederlandse-kinderen](https://www.rtl.nl/nieuws/artikel/5482768/klaplong-longbloeding-en-opname-intensive-care-nederlandse-kinderen)
5. NOS
– Illegale vapes bevatten onbekende schadelijke stoffen:
[https://nos.nl/artikel/2531123-geen-regels-voor-damp-uit-vapes-totaal-geen-zicht-op-wat-je-binnenkrijgt](https://nos.nl/artikel/2531123-geen-regels-voor-damp-uit-vapes-totaal-geen-zicht-op-wat-je-binnenkrijgt)
6. EenVandaag (AVROTROS)
– Illegale vapes bevatten nicotine gelijk aan 200-400 sigaretten:
[https://eenvandaag.avrotros.nl/item/in-veel-illegale-vapes-zitten-grote-hoeveelheden-nicotine-vergelijkbaar-met-200-tot-400-sigaretten](https://eenvandaag.avrotros.nl/item/in-veel-illegale-vapes-zitten-grote-hoeveelheden-nicotine-vergelijkbaar-met-200-tot-400-sigaretten)
7. BNNVARA – Joop
– Giftige metalen en kankerverwekkende stoffen in vapes:
[https://www.bnnvara.nl/joop/artikelen/bij-jongeren-populaire-vapes-zelfs-nog-giftiger-dan-gedacht](https://www.bnnvara.nl/joop/artikelen/bij-jongeren-populaire-vapes-zelfs-nog-giftiger-dan-gedacht)
8. Radar (AVROTROS)
– Verboden bestrijdingsmiddelen in cannabisvapes:
[https://radar.avrotros.nl/artikel/onderzoek-radar-cannabisvapes-bevatten-verboden-bestrijdingsmiddelen-60906](https://radar.avrotros.nl/artikel/onderzoek-radar-cannabisvapes-bevatten-verboden-bestrijdingsmiddelen-60906)
9. Esigbond.nl
– Onderzoek naar illegale Chinese vapes met schadelijke stoffen:
[https://www.esigbond.nl/2024/05/23/onderzoek-rtl-naar-illegale-vapes-wijst-opnieuw-op-gebrek-aan-handhaving-chinese-e-sigaretten-vol-met-slechte-stoffen](https://www.esigbond.nl/2024/05/23/onderzoek-rtl-naar-illegale-vapes-wijst-opnieuw-op-gebrek-aan-handhaving-chinese-e-sigaretten-vol-met-slechte-stoffen)